گچ، سرمایه نهفته برای نبرد با تحریم

به گزارش ايرنا، گچ ثروت عظيم عرصه هاي طبيعي است كه به ساده ترين روش ها در دسترس قرار مي گيرد، اما با فرآوري آن محصولات ارزشمند در صنايع تبديلي توليد مي شود.
بر اساس آمار، سمنان در داشتن ذخاير گچ رتبه اول كشوري را دارد و اين محصول راهبردي اين استان امسال ثبت جهاني شد.
حجم قابل توجهي از گچ توليدي استان سمنان به عنوان مصالح ساختماني به بازار عرضه مي شود كه جذب سرمايه گذار براي توليد گچ هاي صنعتي و غيرساختماني در اين منطقه يكي از ضرورت هاي اجتناب ناپذير است، چرا كه ساخت و سازهاي كشور و جهان به سمتي پيش مي رود كه مصرف گچ به خام ترين و ابتدايي ترين شكل به صورت گچ ساختماني در حال منسوخ شدن است.
فرسودگي ماشين آلات خط توليد، نامناسب بودن جاده هاي دسترسي به معادن گچ، فقدان خدمات زيرساختي مانند برق رساني و كاغذبازي هاي اداري، از چالش هاي اساسي در بخش توسعه صنايع گچ استان سمنان است.
رفع مشكلات زيرساختي و حمايت همه جانبه از بخش معدن مي تواند در زمان تحريم جايگزين مناسبي براي درآمد نفتي كشور باشد و اقتصاد كشور را پويا نگه دارد.
همدلي و هماهنگي دستگاه هاي اجرايي در حمايت از بخش معدن به خصوص گچ سمنان از جمله نيازهاي بهره برداران و فعالان معدني اين استان است.
ايران با توليد 11 ميليون تُن رتبه دوم توليد گچ در جهان را داراست و استان سمنان بخش قابل توجهي از اين ماده معدني را توليد مي كند، 23 درصد گچ جهان و حدود 80 درصد گچ ايران در استان سمنان ذخيره شده است و 42 كارخانه گچ در استان سمنان فعال است.
به گزارش ايرنا، بر اساس آمار، استان سمنان در داشتن ذخاير گچ رتبه اول كشوري را دارد، از 70 نوع ماده معدني شناسايي شده كشور 42 ماده در سمنان وجود دارد و بر اساس برآوردها، ذخاير آن به ميزاني است كه در صورت ايجاد فرآوري و توليد محصول نهايي، بهره برداري از آن اقتصادي است.
سمنان با داشتن 597 معدن از نظر تعداد معادن رتبه پنجم و از نظر حجم استخراج رتبه ششم كشور را دارد و 40 درصد گچ كشور در اين استان توليد مي شود، حدود 95 درصد از معادن گچ استان سمنان در شهرستان سرخه واقع شده است.
استان سمنان سه و نيم ميليارد تُن ذخيره زمين شناسي و بيش از پنج هزار و 500 ميليون تُن ذخيره قطعي معدني دارد و براي چهار هزار و 200 بهره بردار اين واحدها اشتغال ايجاد كرده است.
با توجه به اهميت موضوع، خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) استان سمنان ميزگردي با عنوان «چالش هاي صنعت گچ» با حضور علي اكبرهاشمي رئيس اداره صنايع معدني سازمان صنعت، معدن و تجارت استان، مهدي ابوالخيريان دبير اتحاديه گچ استان و جلال الدين صالحيان عضو اتاق بازرگاني استان سمنان برگزار كرد.

** فعاليت 42 كارخانه گچ در استان سمنان
عضو اتاق بازرگاني استان سمنان در اين ميزگرد با اشاره به اينكه صنعت گچ در اين خطه صنعتي غالب است، گفت: ارزش ريالي، حجم ذخاير، اشتغال پايدار و انرژي مصرفي در توليد، گچ را تبديل به ماده معدني ارزشمندي در استان سمنان كرده است.
صالحيان، به فعاليت 42 كارخانه گچ داراي پروانه بهره برداري در استان اشاره كرد و افزود: صنعت گچ توجيه اقتصادي دارد و سبب رشد فعاليت ناوگان عمومي و اشتغالزايي شده است.
وي بيان كرد: استان سمنان داراي ظرفيت هاي معدني فلزي و غيرفلزي بيشماري است كه معادن گچ از لحاظ وزني ظرفيت غالب محسوب مي شود.

** نبود يارانه دولتي براي بروزرساني تجهيزات معدني
عضو اتاق بازرگاني استان سمنان بر ضرورت تجهيز و به ‌روز رساني تجهيزات معادن استان تاكيد و تصريح كرد: فرسودگي ماشين آلات به ويژه در معادن قديمي از جمله معدن هاي گچ چالش مهمي براي بهره برداران بخش معدني است.
جلاليان با بيان اينكه در دهه هاي اول انقلاب دولت با نياز سنجي در بخش معدني همكاري مطلوبي با معدنكاران داشت، خاطر نشان كرد: تهيه ماشين آلات بخش معدني در آن سال ها با يارانه دولتي ميسر بود و بهره برداران معدني در اين زمينه كمتر دچار مشكل مي شدند.
وي ادامه داد: هزينه واردات دستگاه‌ هاي معدني بالا است و هر بهره ‌برداري توان و امكان خريد آن ها ندارد.
وي با تاكيد بر اينكه استخراج مواد معدني به دليل فرسوده بودن ماشين آلات معدني منجر به بالارفتن هزينه توليد مي شود، اضافه كرد: اين مساله توانايي مالي معدنكاران استان را به حداقل مي رساند و نيز بهره وري نامناسب و نبود استخراج علمي و اصولي در بيشتر معادن اين استان سبب شده استخراج مناسب و بهينه از ذخاير معدني صورت نگيرد.
اين عضو اتاق بازرگاني يادآور شد: وجود ماشين آلات به روز منجر به افزايش كيفيت استخراج و كاهش مصرف انرژي و هزينه نگهداري و تعميرات ماشين آلات مي شود.

** ثبت نشدن صادرات گچ در گمرك سمنان
دبير اتحاديه گچ استان سمنان با اشاره به حجم كم صادرات گچ از داخل اين استان، نبود بسترهاي مناسب و حمايت از صادرات گچ اين خطه را از ديگر مشكلات معدن داران و كارخانه هاي اين ماده معدني برشمرد.
ابوالخيريان با بيان اينكه كارخانه هاي گچ استان سمنان در گمرك هاي مرزي اين ماده معدني را ترخيص مي كنند، اضافه كرد: متوليان امر صادراتي اين ديار، به صادرات اين محصول ارزشمند توجه نداشته اند بنابراين كارخانه هاي استان به ترخيص گچ در گمرك هاي مرزي ترغيب مي شوند.
به گفته وي، تنها حدود 10 درصد گچ توليدي استان سمنان از گمرك اين استان ترخيص مي شود.
دبير اتحاديه گچ استان سمنان يادآور شد: گچ سمنان به صورت فله اي در كيسه هايي به مرز مي رسد و در آنجا توسط دلالان صادراتي بسته بندي هاي جديد گاهي با نام شركت هاي ديگر، به كشورهاي مقصد صادر مي شود.

** خام فروشي به تعطيلي كارخانه هاي گچ مي انجامد
دبير اتحاديه گچ استان سمنان با اشاره به اينكه سنگ گچ سمنان با فرآيند ساده تبديل به گچ ساختماني مي شود، افزود: اگر برنامه ريزي و سياستگذاري براي فرآوري اين محصول به مواد ديگر اتخاذ نشود، به طور حتم 50 درصد كارخانه هاي اين ماده معدني در استان طي سال هاي آينده تعطيل مي شود.
ابوالخيريان تاكيد كرد: ساخت و سازهاي كشور و جهان به سمتي پيش مي رود كه مصرف گچ به شيوه گچ ساختماني خام منسوخ است.
وي با اشاره به مرغوبيت گچ استان سمنان، تصريح كرد: گچ سمنان قابليت كاربرد در صنعت هاي مختلف دارد اما اين ماده معدني نتوانست به خوبي جايگاه خود را در بين مشاغلي چون دندانپزشكي پيدا كند.
وي با اشاره به برگزاري جشنواره هاي گچ در استان سمنان، بيان كرد: محصولات فراواني از گچ توليد مي شود اما اين ماده معدني با كيفيت بالا در سمنان تنها به صورت بسته بندي هاي ساده گچ ساختماني به فروش مي رسد.

** ضرورت توليد محصولات غيرساختماني و صنعتي از گچ
رئيس اداره صنايع معدني سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان در ميزگرد ايرنا، گفت: فروش حجم بالاي مواد معدني به صورت خام براي جلوگيري از تعطيلي معادن يكي از مشكلات اساسي معدنكاران اين استان است.
هاشمي با بيان اينكه مسئولان استاني، فعاليت هاي معدني را يكي از محورهاي توسعه سمنان خواندند، تاكيد كرد: در عمل اتفاق و حمايت خاصي از بخش معدن در اين استان رخ نداده است.
وي بر ضرورت افزايش ارزش افزوده فروش مواد معدني تاكيد و خاطر نشان كرد: نبود برنامه ريزي براي فرآوري گچ و بي ثباتي در برنامه ريزي براي بهره  برداري و توليد اين ماده معدني از عمده دلايل خام فروشي آن در استان سمنان است.
عضو اتاق بازرگاني استان سمنان، افزود: فرآوري مواد معدني استخراج شده نيازمند ابزارهايي است كه برخي از آن ها در خارج كشور توليد مي شود و اعمال تحريم ها باعث شده اين ابزارها به سختي در دسترس باشد و گران شده است.

** كمبودهاي زيرساختي معادن
عضو اتاق بازرگاني استان سمنان، به ضرورت تامين زيرساخت معادن تاكيد و تصريح كرد: دولت مي تواند با دسته بندي معادن و مشخص كردن معدن هاي پايدار نسبت به تامين برق براي آن ها اقدام كند.
به گفته جلاليان، برق رساني به روستاهاي دورافتاده در سال هاي گذشته اتفاق افتاد، اما با وجود اثربخشي معادن بر اقتصاد كشور در مورد تامين برق معدن ها تصميمي گرفته نشده است.
وي يادآور شد: فروش مواد معدني توسط معدن داران به صورت غيرنقدي است اما پرداخت مواردي چون عوارض دولتي، ماليات و ديگر هزينه ها بايد نقدي انجام شود كه سبب تحميل فشار به بهره برداران و كاهش قدرت مالي آن ها به مرور زمان مي شود.
جلاليان اظهار داشت: حقوق دولتي يكي ديگر از مشكلات معدن داران استان است كه حداقل تقسيط مناسب آن مي تواند به بهره برداران كمك كند.

** فرآوري معدني نيازمند ماشين آلات روز دنيا
رئيس اداره صنايع معدني سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان گفت: جايگاه و عملكرد واقعي صنايع معدني در استان به درستي تعريف نشده است.
هاشمي ابراز داشت: آشنايي با فناوري و داشتن ماشين آلات روز دنيا براي ايجاد صنايع معدني ضرورت دارد.
وي ادامه داد: فرآيند قانونگذاري كشور به بهره برداران پروانه بهره برداري ارايه مي دهد و اين به آن معناست كه معدنكار مي تواند همزمان اكتشاف، استخراج و فرآوري را انجام دهد.
رئيس اداره صنايع معدني سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان با اشاره به بهره برداري 6 واحد كنسانتره مس در شرق استان، بيان كرد: اين واحدها در سال هاي اخير به همت بخش خصوصي در سمنان فعال شدند و كنسانتره مس را به شيوه هاي مختلف توليد مي كنند.

** توسعه معادن سرمايه كلان ملي محسوب مي شود
رئيس اداره صنايع معدني سازمان صنعت، معدن و تجارت استان سمنان تاكيد كرد: همكاري و هماهنگي دستگاه هاي اجرايي مي تواند برخي از مشكلات را حل و فصل كند از جمله تشريفات اداري را مي توان كاهش داد.
هاشمي، سرمايه گذاري در معادن را نوعي تجهيز منابع دولتي برشمرد و يادآور شد: معادن جزو انفال محسوب مي شود بنابراين تامين زيرساخت ها، افزايش بهره وري و بازدهي آن ها و حمايت از بهره برداران به نفع دولت است.
وي تصريح كرد: فعاليت هاي معدني يكي از جايگزين هاي مناسب براي درآمدهاي نفتي كشور است.
عضو اتاق بازرگاني استان سمنان يادآور شد: حمايت دولت در بخش هاي مختلف از فعاليت معدن داران سبب ثبات آن و ترغيب سرمايه گذاران مي شود.
رئيس اتحاديه گچ استان سمنان گفت: اكتشاف تا فرآوري با هزينه براي بهره برداران همراه است اما كار معدن مي تواند ارزش افزوده ايجاد كند كه نوعي سرمايه گذاري است.
ابوالخيريان تصريح كرد: تغيير رويكردها و نگرش ها در زمينه سرمايه گذاري بخش معدني مي تواند جايگزين مناسبي براي درآمدهاي نفتي باشد.
وي، به ضرورت بازنگري برخي از قوانين اشاره و بيان كرد: برخي معادن استان به صورت اسمي بهره بردار دارد اما اگر اين معادن به سرمايه گذاران و فعالان معدني واقعي سپرده شود نتيجه مناسبي دريافت خواهد شد.
ابوالخيريان اضافه كرد: فشارهاي داخلي اثرگذارتر از تحريم هاي كشورهاي خارجي بر معادن و بهره برداران معدني كشور است.

** جاي خالي حمايت از سرمايه گذاران
دبير اتحاديه گچ استان سمنان در ادامه ميزگرد ايرنا گفت: نبود حمايت ها از سرمايه گذاران بخش معدني در اين استان سبب شده خيل زيادي از اين قشر به خاطر سرمايه گذاري در مناطق مختلف سمنان ابراز پشيماني كنند.
ابوالخيريان با اشاره به فشارهاي جنگ اقتصادي عليه نظام جمهوري اسلامي ايران در سال هاي اخير افزود: در چنين شرايطي حمايت از رشد و توسعه صنايع داخلي بيشتر از گذشته احساس مي شود و مسوولان اجرايي بايد تدابير درستي در اين زمينه اتخاذ كنند.
وي بيان كرد: با اينكه همواره سخن از حمايت از فعالان عرصه اقتصادي در كشور مي شود، بهره برداران گچ سمنان در بخش هاي مختلف بانكي، مالياتي و بيمه اي با مشكلات زيادي رو به رو هستند.
ابوالخيريان تاكيد كرد: اعتماد سازي و فراهم كردن بستر مناسب براي سرمايه گذاري بخش خصوصي در بخش هاي مختلف چرخه توليد، از اكتشاف گرفته تا محصول نهايي اجتناب ناپذير است.
وي به اشتغالزايي صنعت گچ در كارخانه ها و معادن سمنان اشاره و خاطرنشان كرد: فقدان حمايت ها از صنايع وابسته گچ منجر به گرفتار شدن حداقل يك هزار و 500 خانوار با معضل بيكاري و آسيب هاي مي شود.
دبير اتحاديه گچ استان سمنان به قدرتمند بودن صنعت گچ استان اشاره كرد و گفت: سياستگذاري هاي اين صنعت در كشور با توجه به توليد محصولات اين ماده معدني در استان سمنان انجام مي شود و نرخ گذاري اتحاديه گچ سمنان، قيمت بازارهاي ايران را تعيين مي كند.
وي ابرازداشت: همدلي و هماهنگي دستگاه هاي اجرايي در حمايت از بخش معدن به خصوص گچ سمنان به منظور جذب سرمايه گذاري و اشتغالزايي الزامي است.
وي با بيان اينكه خودروهاي سنگين حمل و نقل بخش معدني با كمبود لاستيك مواجه هستند، يادآور شد: معادن و كارخانه هاي گچ استان سمنان ماه ها با اين مشكل دست و پنجه نرم مي كنند و نتوانستند از سازمان صنعت، معدن و تجارت لاستيك هاي مورد نياز براي ادامه فعاليت برخي ماشين آلات را تامين كنند.
دبير اتحاديه گچ استان سمنان گفت: تمركز اكثر كارخانه هاي گچ اين استان در محور سمنان به فيروزكوه قرار داد و با وجود حجم تردد كاميون هاي حامل بار و وسايل نقليه شخصي، زيرساخت هاي اين محور مناسب نيست.

** لزوم آموزش به بهره برداران
دبير اتحاديه گچ استان سمنان به ضرورت آموزش شيوه هاي صادراتي و كسب بازارهاي جهاني اشاره كرد و گفت: تدوين كارگاه هاي آموزشي براي آشنايي بهره برداران معدني به ويژه صنعت گچ با بازارهاي بين المللي ضرورت دارد.
ابوالخيريان بر اتكا نداشتن به توليد و صادرات يك يا چند مرحله فرآوري محصول تاكيد و تصريح كرد: سياستگذاري مسئولان بايد به گونه اي باشد كه چرخه توليد به سمت محصولات متنوع هدايت شود.